Tập quán canh tác lạc hậu, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế; thị trường tiêu thụ sản phẩm không ổn định, giá trị sản xuất trên đơn vị canh tác thấp. cơ cấu nội ngành nông nghiệp phát triển không cân đối giữa trồng trọt và chăn nuôi. Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, là một trong những huyện có hộ đói nghèo cao, năm 2006 tỷ lệ hộ đói nghèo chiếm 60,92%.
Trước thực trạng đó, đại hội đảng bộ huyện Bắc Hà khoá XXI, nhiệm kỳ 2005 - 2010 đã xác định mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2006 - 2010 theo hướng nông - lâm nghiệp - du lịch dịch vụ - tiểu thủ công nghiệp, trong đó nông nghiệp, nông thôn là mặt trận hàng đầu. Trên cơ sở thế mạnh của địa phương về phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp, năm 2006, ban chấp hành Đảng bộ huyện khoá XXI đã ra nghị quyết xây dựng 5 chương trình công tác trọng tâm toàn khoá với 15 đề án, trong đó có 3/6 đề án trực tiếp trong lĩnh vực phát triển nông - lâm nghiệp của huyện đó là: đề án chuyển dịch cơ cấu cây trồng nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá giai đoạn 2006 - 2010; đề án phát triển chăn nuôi; đề án phát triển lâm nghiệp. Mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt các đề án đã đặt ra đó là chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hoá, tăng giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích canh tác.
Trong lĩnh vực trồng trọt, huyện đã triển khai nhiều biện pháp đặc biệt đẩy mạnh công tác khuyến nông, triển khai làm các mô hình trình diễn ở một số xã về trồng ngô hàng hoá, lúa giống mới, lúa sặc sản, mô hình luân canh tăng vụ. Mỗi năm tổ chức 50 - 80 lớp tập huấn hướng dẫn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật sản xuất cho hàng nghìn nông dân tham gia/năm, đồng thời có chính sách khuyến khích nông dân mạnh dạn vay vốn ưu đãi của ngân hàng, tập trung đầu tư phát triển mạnh lĩnh vực nông nghiệp. Đầu tư xây dựng 53 công trình thuỷ lợi với kinh phí đầu tư 76,9 tỷ đồng để chủ động cho tưới tiêu thâm canh tăng vụ khai hoang mở rộng diện tích gieo trồng. lồng ghép nhiều nguồn vốn thực hiện tốt các mô hình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất như chương trình 134, chương trình 135 giai đoạn 2, vốn chương trình giống quốc gia, chính sách hỗ trợ khuyến khích phát triển sản xuất của tỉnh Lào Cai… Bắc Hà niềm vui được mùa Ảnh: Viết Vinh
Đến nay, trên địa bàn huyện đã hình thành được một số vùng sản xuất hàng hoá tập trung: vùng trồng ngô hàng hoá trên 1.300 ha tại các xã Bảo Nhai, Cốc Lầu, Cốc Ly, Nậm Mòn, Na Hối; vùng trồng quế trên 1.200 ha tại các xã khu vực hạ huyện; vùng trồng cây ăn quả ôn đới 600 ha tại các xã khu vực trung tâm huyện; vùng sản xuất chè tuyết shan nguyên liệu 405 ha tại các xã Bản Liền, Tả Củ Tỷ, Nậm Khánh…
Cây đặc sản của địa phương đã được phát triển và mang lại hiệu quả kinh tế cao như: cây lúa đặc sản diện tích trồng 200 ha chủ yếu lúa khẩu nậm xít, séng cù; cây mận tam hoa địa phương đang được cải tạo, phục tráng với mục tiêu duy trì diện tích ổn định khoảng 600 ha để nâng cao năng suất, chất lượng, tăng tính cạnh tranh trên thị trường. một số cây ăn quả giống mới đang được phát triển như lê tai nung, đào pháp, hồng. Cây rau an toàn đang được triển khai thực hiện, bước đầu thu được những kết quả khả quan. Nhờ chú trọng thâm canh, tăng vụ, đưa giống mới vào sản xuất đến nay, diện tích giống trồng lúa ruộng toàn huyện đạt 2.036 ha, năng suất 39,28 tạ/ha. diện tích trồng ngô năm 2009 đạt 4.618 ha, năng suất 34,2 tạ/ha. Sản lượng lương thực có hạt đạt 21,507 tấn. Bình quân lương thực đầu người đạt 398 kg/người/năm.
![]() |
Ngô giống mới, giống ký thuật được đưa và thay thế giống cũ Ảnh: PV |
Với phần lớn là đất lâm nghiệp, Bắc Hà đã xác định phát triển chăn nuôi đại gia súc là hướng đột phá trong phát triển kinh tế nông nghiệp, phát triển chăn nuôi phải vừa đảm bảo được sức kéo phục vụ sản xuất, vừa là sản phẩm hàng hoá cung cấp cho thị trường. Đến nay, tổng đàn gia súc toàn huyện là 56.015 con; gia cầm, thuỷ cầm 201.365 con. Trung bình mỗi năm bắc hà cung cấp cho thị trường từ 1.000 đến 2.000 con trâu, bò, ngựa và 25.000 - 30.000 con lợn thịt.
Với quan điểm phát triển rừng theo hướng bền vững, đảm bảo quy mô hợp lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả kinh tế từ rừng. Phát triển lâm nghiệp xã hội, khuyến khích mọi thành phần kinh tế trồng rừng, trong đó lấy kinh tế hộ gia đình làm động lực phát triển. Trong những năm qua, huyện đã tăng cường công tác quản lý nhà nước về lâm nghiệp. Tăng cường tuyên truyền chủ trương, chính sách hỗ trợ khuyến khích phát triển rừng, đảm bảo thực hiện tốt quyền, lợi ích của người tham gia trồng, bảo vệ phát triển rừng, đặc biệt là chính sách hưởng lợi theo quyết định 178 của Chính phủ. Do vậy, nhận thức của người dân đã được nâng lên, nhiều hộ đã tích cực tham gia trồng và bảo vệ rừng, thực sự tạo được phong trào trồng rừng sâu rộng trong nhân dân. Trong 4 năm huyện đã trồng mới được trên 1.650 ha rừng, riêng năm 2009, huyện trồng mới được 610 ha, đưa tổng diện tích rừng lên trên 20.654 ha, tỷ lệ tán che phủ rừng tăng lên 31,04%.
Với việc lựa chọn hướng đi đúng, chỉ đạo sát sao, kinh tế nông nghiệp huyện Bắc Hà những năm qua đã và đang từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hoá và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Năm 2008, giá trị sản xuất ngành nông nghiệp 203,5 tỷ đồng, tăng 67 tỷ so với năm 2005, chiếm 41,7% trong GDP. Giá trị sản xuất trên 1 ha đất canh tác đạt 16,71 triệu đồng/ha. Những kết quả nêu trên đã góp phần duy trì nhịp độ tăng trưởng kinh tế của huyện đạt mức cao 12 - 14%/năm. Đời sống của nhân dân được cải thiện rõ nét, đẩy nhanh tốc độ xoá đói, giảm nghèo đạt 4 - 5%/năm, hiện nay tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 47,09%. Đây chính là tiền đề để bắc hà tiếp tục thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn và phát triển kinh tế - xã hội nhanh, mạnh và bền vững.