Đồng chí Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Hàng năm, vào vụ xuân, toàn huyện chỉ chủ động nước tưới được 60% diện tích, 40% còn lại phụ thuộc vào nguồn nước trời, các vai đập tạm với diện tích khoảng trên 1 nghìn ha tập trung tại các xã như Phú Lạc, Phục Linh, An Khánh, Bình Thuận, Hoàng Nông, Mỹ Yên, Phú Thịnh, Ký Phú, Na Mao, Cát Nê… Thiếu nước cho sản xuất là do các công trình thuỷ lợi trên địa bàn bị xuống cấp trầm trọng.

Ngoài hơn 10 công trình do tỉnh quản lý bảo đảm cung cấp nước từ 30 ha trở lên như hồ Vai Miếu (xã Ký Phú), hồ Vai Bành (xã Phú Xuyên), hồ Đoàn Uỷ (xã Khôi Kỳ), hồ Phượng Hoàng (xã Cù Vân)… được duy tu, sửa chữa thường xuyên nhưng hệ thống kênh mương dẫn nước về các cánh đồng lại không được nạo vét nên không giữ được nước. Còn lại hơn 100 công trình thuỷ lợi nhỏ do huyện quản lý lại trong tình trạng ít vốn đầu tư, sửa chữa nên chưa phát huy hết hiệu quả. Nhà nước đã bỏ ra một số tiền lớn để cùng nhân dân làm kênh mương và hệ thống thuỷ lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp nhưng khi đã có hệ thống kênh mương đầy đủ thì chính quyền địa phương và bà con lại không nạo vét để tưới tiêu thuận lợi.

Để đảm bảo nước tưới cho gieo trồng vụ xuân, chính quyền địa phương các cấp đã cùng bà con nông dân thực hiện nhiều giải pháp để chống hạn. Ngoài biện pháp tăng tích trữ nước cho các công trình thuỷ lợi đầu mối, tăng cường nạo vét sửa chữa kênh mương, huyện đã tiến hành thi công, sửa chữa các công trình thuỷ lợi hỏng như: hồ Cây Nhừ, đập Pắc Phai (xã Phú Lạc), cầu Hà Thành (xã Hùng Sơn) để đưa vào sử dụng. Trung tuần tháng 2/2009, huyện Đại Từ còn thi công thêm 6 công trình thuỷ lợi, nâng tổng số các công trình được khắc phục, sửa chữa lên 11 công trình.

Ngoài ra, huyện cũng thực hiện hỗ trợ thêm 3 máy bơm điện cho các xã Bình Thuận và Ký Phú phục vụ công tác chống hạn; trích trên 500 triệu đồng từ ngân sách để sửa chữa các công trình thuỷ lợi; cung ứng trên 4 nghìn rọ thép cho các xã để sửa chữa các vai, đập tạm. Ngoài ra, huyện Đại Từ cũng chỉ đạo các xã, thị trấn huy động sức dân thực hiện nạo vét kênh mương, giải quyết vấn đề tưới tiêu trong sản xuất nông nghiệp. Đối với những diện tích không có khả năng bơm, tát, huyện chỉ đạo nông dân chuyển đổi sang trồng các loại cây màu khác để thay thế như cây ngô, đậu tương, lạc, rau màu các loại tại các xã Quân Chu, Hoàng Nông... Tuy nhiên, đây chỉ là những biện pháp trước mắt tạm thời, về lâu dài, những nơi đồng đất cao huyện cần nghiên cứu cơ cấu, bố trí cây trồng không cần nhiều nước tưới, đảm bảo thu nhập cho người dân.

Khó khăn trước mắt đã vượt qua, trong thời gian tới, huyện Đại Từ vẫn cần tích cực chỉ đạo các xã, thị trấn khắc phục mọi nguồn nước để đảm bảo đủ nước tưới dưỡng sau cấy.