Hai xã Hòa Hiệp Nam và Hòa Tâm có 437ha ao đìa thả nuôi tôm nhưng đến nay 90% bị nhiễm bệnh. ông Đinh Văn Lắm ở xã Hòa Hiệp Nam cho biết: “Rút kinh nghiệm các năm trước, năm nay chúng tôi không mua con giống trôi nổi mà tìm đến những công ty có thương hiệu để mua. Tất cả đều được kiểm dịch trước khi xuất bán. Thế nhưng chỉ thả trong một thời gian ngắn, tôm đã bị bệnh. Gia đình tôi thả nuôi ở hai khu vực Đồng Voi và Đầu Đá với diện tích 1,5ha, tất cả đều bị dịch bệnh, lỗ trên 150 triệu đồng”.
Còn ông Võ Xuân Thế ở thôn Phước Tân, xã Hòa Tâm cho biết, gia đình ông thả nuôi hai lần trên diện tích 1,2ha và cả hai lần đều bị dịch bệnh. Triệu chứng phổ biến là tôm bỏ ăn, nổi lên mặt nước rồi đâm đầu vào bờ chết. Gia đình ông đã mua nhiều loại thuốc để xử lý nước hồ nuôi và chữa bệnh cho tôm, nhưng tình hình không khả quan. Tính ra, hai vụ nuôi ông Thế lỗ gần 200 triệu đồng.
Ông Đinh Văn Thu, cán bộ khuyến ngư xã Hòa Hiệp Nam cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh ở tôm, trong đó nguyên nhân chính là do nguồn nước bị ô nhiễm. Tình trạng nắng nóng kéo dài từ trước Tết Nguyên đán đến nay đã làm nước sông Bàn Thạnh cạn kiệt, dòng chảy không lưu thông. Một số người nuôi thiếu ý thức xả nước thải của những ao hồ bị dịch bệnh ra sông, khiến dịch bệnh nhanh chóng lay lan. Chưa kể, mật độ thả nuôi quá dày, khoảng 100 con/m2 cũng góp phần làm cho dịch bệnh bùng phát. Trong khi đó, không ít người nuôi tôm tỏ ra nghi ngờ khâu kiểm dịch con giống, bởi các năm trước, dịch chỉ xảy ra cục bộ ở một số vùng nuôi, còn năm nay đa số giống đều qua kiểm dịch nhưng lại bùng phát trên diện rộng.
Hiện nông dân đang lâm vào cảnh nợ nần chồng chất. Nhiều người muốn chuyển nghề, nhưng không dễ dàng vì phần lớn diện tích lúa chuyển sang nuôi tôm đã bị nhiễm mặn. Một số hộ phải ly hương đi nơi khác làm thuê kiếm sống, số còn lại có ý định tiếp tục nuôi nhưng thiếu vốn trầm trọng. Ông Huỳnh Văn Cẩm ở xã Hòa Hiệp Nam cho biết, gia đình ông chỉ thả nuôi 3.000m2 nhưng lỗ gần 35 triệu đồng. Hiện ông đang tiếp tục vay vốn để cải tạo ao hồ, thả nuôi vụ thứ hai.
Theo ông Huỳnh Văn ánh, Phó chủ tịch UBND xã Hòa Tâm: “Vùng nuôi tôm hạ lưu sông Bàn Thạch hiện có trên 1.200ha tôm sú và tôm thẻ chân trắng, tập trung ở ba xã Hòa Hiệp Nam, Hòa Tâm và Hòa Xuân Đông. Nguyên nhân dịch bệnh bùng phát trên diện rộng là do người nuôi tôm không tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Nghiêm trọng hơn là môi trường nuôi bị phá vỡ, nhiều vùng nuôi bị ô nhiễm bởi hệ thống dẫn nước dùng chung cho việc cấp và thoát. Người nuôi cũng thiếu ý thức trong việc bảo vệ môi trường, tự ý xả nước thải bừa bãi. Nhiều quy chế vùng nuôi được ban hành, nhưng bà con không thực hiện”.
Để hạn chế dịch bệnh trên tôm, ngành chức năng và chính quyền địa phương cần có giải pháp quản lý môi trường nuôi, có chế tài xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.