Hải Dương xây dựng vùng lúa nếp cái hoa vàng đặc sản, chất lượng cao
Được đăng : 03/11/2016
“Nếp cái hoa vàng” là lúa nếp đặc sản được cấy nhiều ở tỉnh Hải Dương nhưng mấy năm gần đây bị mai một, gạo không được dẻo và thơm ngon như trước. Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp (thuộc Viện Cây lương thực – Cây thực phẩm) được sự hỗ trợ của Viện Nghiên cứu Phát triển nông nghiệp (Pháp) đã bảo tồn, phục tráng thành công nếp cái hoa vàng ở An Phụ, huyện Kinh Môn (tỉnh Hải Dương).
Việc phục tráng thành công nếp cái hoa vàng cổ truyền là một bước tiến dài, tạo cơ hội cho nông dân có thể tăng thu nhập và là cơ hội tốt để tỉnh mở rộng vùng lúa hàng hoá chất lượng cao. Hiện nay, gạo nếp cái hoa vàng ở tỉnh Hải Dương đứng ở giá 11.000 đồng/kg, gấp 2-3 lần giá gạo tẻ thường.
Để bảo tồn nguồn gien nếp cái hoa vàng đặc sản đang có xu hướng mất dần, suốt 4 năm qua (2005 – 2008) các nhà khoa học của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp (NC&PTNT) đã phải dày công sưu tầm, phục tráng nếp cái hoa vàng truyền thống. Năm 2005, nhóm nghiên cứu đã đến nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh Hải Dương để sưu tầm giống nếp cái hoa vàng. Kết quả, đã gom được 28 mẫu nếp hoa vàng gồm 21 mẫu thuộc huyện Kim Thành, 3 mẫu ở huyện Gia Lộc, 1 mẫu tại huyện Kinh Môn của tỉnh Hải Dương; 2 mẫu của tỉnh Bắc Ninh và 1 mẫu tại Viện Cây lương thực và cây thực phẩm. Dựa trên các tiêu chuẩn về hình dạng, màu sắc và hương trên hạt, so sánh với nếp cái hoa vàng được lưu trữ tại Trung tâm Quỹ gien quốc gia, nhóm nghiên cứu đã chọn được 4 mẫu thuộc ba huyện của tỉnh Hải Dương (Kinh Môn, Gia Lộc, Kim Thành) và tỉnh Bắc Ninh. Ngay vụ mùa năm 2005, các mẫu này được cấy trên diện tích 100 m2 tại khu thí nghiệm của Trung tâm NC &PTNT. Căn cứ vào độ thuần, tính chịu sâu bệnh và năng suất, các nhà khoa học đã tìm ra mẫu nếp cái hoa vàng của hộ gia đình bà Nguyễn Thị Bé ở xã An Phụ, huyện Kinh Môn (tỉnh Hải Dương) đúng với theo dõi của Trung tâm Quỹ gien quốc gia.
Gần đây, nhóm nghiên cứu dùng 50 dòng của mẫu nếp được chọn để thực hiện phục tráng theo quy trình 2 vụ. Kết qủa đã chọn được 10 dòng ưu tú, sản xuất được 15 kg giống nếp cái hoa vàng siêu nguyên chủng. Đến vụ mùa năm 2008, số giống siêu nguyên chủng đã được chuyển giao cho một số hộ nông dân ở xã An Phụ, huyện Kinh Môn nhân giống. Khi thu hoạch đã chọn ra được 6 dòng nếp cái hoa vàng truyền thống. Với đặc điểm thời gian sinh trưởng 140 ngày, chiều cao thân cây 1,2 m, chiều dài bông đạt gần 0,24 m, có rất nhiều lông trên hạt, vỏ trấu phân ba múi đền, hạt tròn bầu, sọc trên hạt màu nâu tím và năng suất đạt 150 – 160 kg/sào, cao hơn năng suất bình thường từ 30-40kg/sào.Với thành công này, đã tạo ra khả năng sản xuất được số lượng lớn giống nếp cái hoa vàng siêu nguyên chủng và nguyên chủng, cho phép mở rộng diện tích gieo cấy tại các chân ruộng vàn và vàn thấp, đất thịt, giàu dinh dưỡng. Nhằm đảm bảo nguồn hàng cung ứng cho thị trường, huyện Kinh Môn đã xây dựng kế hoạch khai thác các chân ruộng vàn và vàn trũng có đặc điểm thổ nhưỡng phù hợp để gieo cấy nếp cái hoa vàng, nâng diện tích từ 100 ha/vụ mùa lên từ 450 đến 650 ha vào các năm tới./.
