Nhu cầu tăng

Men theo con đường rợp mát, chúng tôi tìm về ấp Đông, xã Kim Sơn (huyện Châu Thành), một trong những nơi trồng vú sữa tím nhiều nhất Tiền Giang. Đến đâu cũng thấy người dân phấn khởi vì trúng giá vú sữa tím.

Dẫn chúng tôi ra thăm vườn, ông Lê Văn Tài, trồng 1,2 công (1 công = 1.000m2) vú sữa tím, cho biết, trước đây, vú sữa tím thường trồng để ăn chơi, dù bán giá thấp vẫn bị người tiêu dùng chê. Vì vậy, nhà vườn xã Kim Sơn và các xã lân cận đều trồng vú sữa Lò Rèn. Vú sữa Lò Rèn đã trở thành loại trái cây đặc sản nổi tiếng khắp nơi. Tuy nhiên, khoảng vài năm trở lại đây, thị trường miền Bắc bỗng nhiên chuộng ăn vú sữa tím, nhu cầu ngày càng tăng nhưng nguồn cung khan hiếm nên được giá cao. Năm 2007, ông Tài quyết định đốn hạ 1,2 công vú sữa Lò Rèn để trồng vú sữa tím. Sau hơn 3 năm chăm sóc, vườn vú sữa tím bắt đầu cho thu hoạch, thu lãi 12 triệu đồng; còn năm nay, thấp nhất cũng phải đạt 15 triệu đồng.

Ông Tài vui vẻ nói: "Từ khi thu hoạch sớm vú sữa tím (giữa tháng 10) đến nay, tôi liên tục bán với giá 40.000 - 50.000 đồng/trái loại lớn. Cứ mỗi buổi sáng đi chợ, chỉ cần bán 3 trái vú sữa tím là có tiền nhiều hơn cả 1 giạ lúa".

Theo ông Trần Thanh Minh, Phó chủ tịch UBND xã Kim Sơn, những hộ trồng vú sữa tím đạt yêu cầu sẽ có thu 250 - 300 triệu đồng/ha/năm. Nhờ vú sữa tím được giá, nhiều hộ đã có điều kiện xây nhà kiên cố, mua sắm nhiều tiện nghi trong gia đình, ổn định cuộc sống…

Nỗi lo dịch bệnh

Ông Huỳnh Văn Nghi, Chủ tịch Hội Làm vườn (HLV) xã Kim Sơn cho biết, ưu thế của vú sữa tím là màu sắc đẹp, trái to, vỏ dày nên vận chuyển đi xa không bị hư. Vú sữa tím thu hoạch sớm hơn vú sữa Lò Rèn khoảng 2 tháng nên giá bán cao gấp đôi so với vú sữa Lò Rèn. Tuy nhiên, khi vào giai đoạn thu hoạch rộ thì giá vú sữa tím thường giảm còn 20.000 - 30.000 đồng/trái, nhưng vẫn đảm bảo nhà vườn có lãi.

Trong 160ha vú sữa tím và vú sữa Lò Rèn ở Kim Sơn, người dân mạnh dạn trồng vú sữa tím nhiều hơn. Nguyên nhân là do thời gian qua, vú sữa Lò Rèn bị dịch bệnh, làm chết cây hàng loạt. Đối với những diện tích vú sữa Lò Rèn bị sâu bệnh, sau khi cải tạo đất và trồng mới, cây vẫn tiếp tục chết khiến nhà vườn ngán ngẩm, chuyển sang trồng vú sữa tím.

Song cái khó hiện nay là bà con thường sử dụng cây giống từ việc chiết cành theo kiểu truyền thống từ những cây trước đó. Bên cạnh đó, vú sữa tím từ 6 - 7 năm tuổi trở đi thường bị bệnh khô nhánh, hư rễ…, dẫn đến chết hàng loạt, dù điều trị nhiều cách vẫn không cứu được. Có ý kiến cho rằng, do nhà vườn lạm dụng bắt vú sữa tím ra trái quá nhiều, làm cây bị kiệt sức. Đó là chưa kể việc dùng nhiều phân bón, thuốc hóa học cũng làm cây dễ bị chết.

Theo ông Huỳnh Hữu Hòa, Phó trưởng phòng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Châu Thành, toàn huyện hiện có khoảng 3.200ha vú sữa các loại, trong đó vú sữa Lò Rèn là chủ lực, còn vú sữa tím chỉ vài trăm hecta. Vú sữa tím được giá nhưng chủ yếu tiêu thụ nội địa, chỉ một ít xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc. Vì vậy huyện không chủ trương mở rộng diện tích vú sữa tím ào ạt, dễ dẫn tới nguy cơ cung vượt cầu, rớt giá. Kế hoạch đến năm 2015, Châu Thành ổn định diện tích vú sữa khoảng 5.000ha, chủ yếu tập trung cho vú sữa Lò Rèn rồi mới đến vú sữa tím, đồng thời phối hợp với các nhà khoa học nghiên cứu, tìm giải pháp khống chế dịch bệnh, nhằm giảm đến mức thấp nhất nạn chết cây vú sữa, giúp nhà vườn an tâm sản xuất.