Theo kết luận của Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Phú Thọ, hiện nay, mật độ trứng rầy nâu trên lúa xuân trung bình từ 550 đến 1.500 trứng/m2, thời gian phòng trừ rầy chỉ còn hiệu quả trong 3 đến 5 ngày tới do hiện nay trứng rầy đã nở hết và rầy đang ở tuổi 1, 2, 3 với mật độ rất cao, có thể lên tới 6.000 con/m2 và sẽ gây cháy cục bộ.
Trước tình hình trên, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Thọ đã có công điện gửi các huyện, thành thị tăng cường chỉ đạo tổ chức cho nông dân phòng trừ rầy nâu trên diện rộng; yêu cầu các cửa hàng vật tư, các đại lý thuốc bảo vệ thực vật chuẩn bị đầy đủ thuốc đặc hiệu đảm bảo chất lượng để phục vụ kịp thời và bảo vệ hiệu quả việc phòng trừ rầy nâu, khô vằn và các đối tượng sâu bệnh khác; yêu cầu bà con kiểm tra và phân loại ruộng, phòng trừ triệt để các ổ rầy, rẽ ruộng thành các băng nhỏ từ 1,2m đến 1,5m và phun kĩ thuốc dưới gốc lúa.
Tính đến ngày 5/5, diện tích lúa vụ xuân bị nhiễm rầy trên toàn tỉnh Phú Thọ đã lên đến trên 1.500 ha tập trung chủ yếu ở các huyện Cẩm Khê, Hạ Hoà, Phù Ninh và Việt Trì, trong đó số diện tích bị nặng trên 140 ha. Cùng với bệnh rầy nâu, bệnh khô vằn cũng đang có nguy cơ phát triển trên diện rộng, đe doạ nghiêm trọng đến năng suất và sản lượng lúa vụ chiêm xuân.
Huyện Hạ Hòa có diện tích lúa bị nhiễm rầy nâu lớn nhất với trên 270 ha, trong đó có 25 ha bị nhiễm nặng ở các xã Ấm Hạ, Hương Xạ, Gia Điền, Hiền Lương, Bằng Giã. Mật độ phổ biến từ 3.000 đến 5.000 con/m2, cá biệt có diện tích lên tới trên 10.000 con/m2. UBND huyện Hạ Hoà đã chỉ đạo các cơ sở khuyến nông phổ biến tuyên truyền cho nhân dân phòng trừ sâu bệnh hại lúa; tổ chức tập huấn cho nông dân để phát hiện và phòng trừ sớm, giảm thiểu những nguy cơ đe dọa đến năng suất lúa vụ xuân.