Hằng năm, cứ vào độ tháng 7, tháng 8 âm lịch là người dân huyện Tiên Phước lại thu hoạch lòn bon. Năm 2013, do ảnh hưởng của thời tiết, cây lòn bon ra hoa trễ, vì thế đến nay mới cho quả chín và bắt đầu thu hoạch rộ. Trễ hơn 3 tháng so với vụ chính, lúc ra hoa lại bị ảnh hưởng của bão số 11 nên số lượng trái giảm so với mọi năm. Mặc dù vậy, nhiều nhà vườn vẫn vui vì có nông sản bán để kiếm tiền trang trải cho những ngày Tết sắp đến.

Chúng tôi đến nhà bà Trần Thị Hường (thôn 3, xã Tiên Châu) đúng lúc bà đang cắt tỉa lại những chùm lòn bon chín, đợi tiểu thương tới mua. Bà cho biết: “Cứ tưởng năm nay lòn bon sẽ mất trắng, nào ngờ sau bão số 11, cây bắt đầu ra hoa, đến nay cho thu hoạch rộ. Dù lòn bon ra trái vụ, số lượng giảm đi một nửa so với mọi năm nhưng có còn hơn không. Tôi bán đợt này là đợt thứ hai, đợt đầu bán với giá 30.000 đồng/kg, thu được 10 triệu đồng; đợt này do lòn bon chín rộ nên giá hạ xuống còn 15.000 đồng/kg, nếu bán hết cả vườn, 50 cây này thu được khoảng 20 triệu đồng”.

Cũng như bà Hường, hàng trăm hộ dân ở các xã Tiên Châu, Tiên Cảnh, Tiên Mỹ… đang háo hức thu hoạch lòn bon trái vụ. Ông Nguyễn Văn Ngọc (thôn 7, Tiên Cảnh) có khoảng 30 cây lòn bon hơn 50 năm tuổi đang cho trái chín, vui mừng bộc bạch: “Nhà tôi thu nhập chính từ cây lòn bon. Tháng 8 vừa qua thấy cây chẳng động tĩnh gì, ra hoa lác đác, tôi nghĩ nhà năm nay chẳng có Tết. Nhưng giờ thì tôi có thể thu về được hơn 8 triệu từ bòn bon trái vụ”.

Những ngày này, ghé chợ Tiên Phước vào sáng sớm sẽ thấy cảnh người bán, người mua lòn bon tấp nập. Tiểu thương vừa thu mua lòn bon tại chợ vừa tới tận nhà vườn để gom chuyển đi Tam Kỳ, Đà Nẵng. Đi dọc Đường ĐT616 (Trà My – Tam Kỳ) hay tuyến đường từ Tiên Kỳ xuống Tiên Châu, lòn bon cũng được bày bán ở nhiều địa điểm với giá 25.000 - 30.000 đồng/kg. Chị Nguyễn Thị Nha, một tiểu thương buôn lòn bon lâu năm, cho biết: “Một ngày tôi cùng với 2 chị nữa xuống tại chợ mua 1- 2 tấn bòn bon để chuyển đi các mối tại Tam Kỳ, Đà Nẵng, một phần để lại ở nhà bán”. Theo chị Nha, lòn bon trái vụ bao giờ cũng có vị chua hơn và chùm cũng ngắn hơn so với lòn bon chính vụ, nhưng đây là loại đặc sản một năm chỉ có một lần nên nhiều khách phương xa vẫn thích mua lòn bon về làm quà. Hiện tại, một số vườn có nhiều cây còn cho quả xanh, vì thế nhà vườn hy vọng những cây còn lại này sẽ chín đúng vào dịp Tết, bán được giá hơn ngày thường.

Theo ông Tống Phước Thuần, cán bộ Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Tiên Phước, thường lòn bon trái vụ rất ít khi có nhiều để có thể bán đại trà, năm 2013 là mùa lòn bon trái vụ đầu tiên cho quả nhiều, đó là do ảnh hưởng của thời tiết và hoàn toàn không có sự can thiệp về kỹ thuật. Với gần 120ha lòn bon cho quả, hàng năm nếu trúng mùa, toàn huyện có thể cho sản lượng khoảng 600 tấn, năm nay chỉ khoảng 200 - 300 tấn. Vì là cây lâu năm cho thu nhập cao ở các xã như Tiên Châu, Tiên Cảnh nên lòn bon trái vụ giúp nông dân có thêm một khoản thu nhập để trang trải trong dịp Tết sắp đến.

Thiên Nga