Kiểm tra sự phát triển của đàn o­ng.

Tín hiệu vui

Người nuôi o­ng cho biết, mật o­ng hoa nhãn bao giờ cũng thơm ngon hơn mật của những loài hoa khác, bởi vậy tranh thủ mùa hoa, những chú o­ng được đưa về đây làm việc hết công suất để sản xuất mật. Theo thống kê của Hội Làm vườn và Nuôi o­ng tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh có khoảng 10.000 đàn o­ng của gần 200 hội viên. Ông Đoàn Thế Tuấn, Phó chủ tịch Thường trực Hội Làm vườn và Nuôi o­ng tỉnh cho biết: “Từ nhiều năm nay, nghề nuôi o­ng lấy mật đã giúp nhiều hộ thoát nghèo và làm giàu. Sản lượng mật o­ng đạt trên 100 tấn/năm, với giá bán dao động từ 70.000 – 120.000 đồng/kg, doanh thu từ nghề đạt vài tỷ đồng. Gần đây, chất lượng mật o­ng hoa nhãn Hưng Yên ngày càng được đánh giá cao, sản phẩm không chỉ được bán ở thị trường trong và ngoài tỉnh mà còn xuất khẩu. Đây là tín hiệu vui cho người nuôi o­ng Hưng Yên”.

Theo chân ông Tuấn, chúng tôi đến thăm gia đình anh Tạ Quốc Bình ở thôn An Chiểu 2, xã Liên Phương (TP.Hưng Yên), một trong những hộ nuôi o­ng lâu năm, có quy mô đàn tương đối lớn. Dưới bóng nhãn xanh mướt, đầy hoa, anh Bình cẩn thận kiểm tra từng thùng o­ng. Mỗi thùng có từ 7-10 cầu o­ng, được đặt ở chỗ thoáng mát, cửa tổ quay về hướng Nam để tránh nắng, gió. Thùng được đặt cách mặt đất khoảng 30cm. Vào những ngày nắng ráo, chỉ cần 3 – 4 ngày là có thể quay được mật. Mỗi thùng thu được 7 – 10kg mật/vụ. Anh Bình chia sẻ: “Nghề nuôi o­ng tốn ít chi phí nhưng đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ, chủ yếu là tận dụng lao động trong gia đình. Những lúc quay mật cần nhiều lao động thì các thợ nuôi o­ng chủ động đổi công để hỗ trợ lẫn nhau. Hàng năm, vào mùa hoa nhãn, tôi và đàn o­ng của mình có mặt ở Hưng Yên trong vòng một tháng. Sau đó, tôi di chuyển đàn o­ng đi lấy mật ở các tỉnh Hòa Bình, Quảng Ninh… Khâu di chuyển đàn là vất vả nhất, phải thuê nhân công để khuân vác và bốc dỡ thùng o­ng. Trung bình mỗi năm, gia đình tôi thu được 7 – 8 tấn mật o­ng, trừ chi phí, lãi trên 100 triệu đồng”.

Tự bơi là chính

Ở Hưng Yên, nghề nuôi o­ng lấy mật đã có từ lâu. Bà con thường tận dụng nguồn hoa vốn có ở địa phương như hoa nhãn, hoa đay, hoa táo... để nuôi vài chục đàn phục vụ nhu cầu gia đình. Hết mùa mật nhãn, thợ o­ng lại bắt tay vào thu hoạch mật đay, mật táo... Những năm gần đây, do diện tích trồng đay, táo giảm, người nuôi mất đi nguồn mật dồi dào để nuôi dưỡng đàn. Vì vậy, để duy trì và nuôi dưỡng đàn o­ng, nông dân phải cho o­ng ăn đường, làm tăng giá thành sản xuất, ảnh hưởng đến chất lượng mật. Do đó, sau khi hết mùa hoa nhãn, một số hộ có số lượng đàn o­ng lớn thường chuyển đàn đến những vùng có nguồn hoa dồi dào như Hòa Bình (hoa keo), Vĩnh Phúc, Thái Nguyên (hoa bạch đàn), Đồng Nai (hoa cao su)… Việc chuyển đàn tuy vất vả nhưng giảm chi phí cho o­ng ăn thêm đường. Đây chính là nguyên nhân khiến những hộ nuôi o­ng nhỏ lẻ phải bỏ nghề. Tuy nhiên, không vì thế mà số lượng đàn o­ng trên địa bàn tỉnh giảm đi, nhiều hộ đã có vài trăm đàn, nuôi theo hình thức “du canh du cư”, chuyển đàn đến những vùng có nguồn mật hoa theo mùa vụ.

Phường Lam Sơn (TP.Hưng Yên) trước đây có số người nuôi o­ng tương đối lớn. Ông Bùi Văn Bình, Chủ tịch UBND phường cho biết: “Vào những năm 2000, cả phường có hơn 20 hộ nuôi o­ng với quy mô trên 100 đàn/hộ. Hiện còn gần chục hộ nuôi o­ng vì lượng mật hoa giảm sút, ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của o­ng. Những hộ có thâm niên nuôi o­ng lâu năm vẫn gắn bó với nghề, mở rộng quy mô đàn vì sản phẩm mật o­ng hoa nhãn Hưng Yên đã có tiếng trên thị trường, đầu ra ổn định, lợi nhuận cao hơn so với nhiều nghề khác”.

Hiện, bà con dần chuyển từ nuôi giống o­ng ta (ong ruồi) sang nuôi o­ng Italia có sản lượng mật cao hơn. Ông Bùi Văn Đức ở thôn Cao Xá (phường Lam Sơn), người có thâm niên 30 năm trong nghề nuôi o­ng, chia sẻ: “Duyên số đã đưa tôi đến với nghề nuôi o­ng hơn 30 năm nay. Giá mật o­ng ta khoảng 100.000 -120.000 đồng/kg, mật o­ng Italia chỉ khoảng 70.000-80.000 đồng/kg nhưng o­ng Italia dễ nuôi và cho sản lượng mật cao hơn”. Những năm gần đây, do nhu cầu của thị trường, các sản phẩm của con o­ng đều được ưa chuộng như: sữa o­ng chúa, phấn hoa... nên đã nâng cao hiệu quả kinh tế từ nghề nuôi o­ng.

Với lợi thế là tỉnh có diện tích trồng nhãn tương đối lớn, đầu ra sản phẩm thuận lợi, Hưng Yên có nhiều tiềm năng để mở rộng các mô hình nuôi o­ng lấy mật, khai thác hiệu quả nguồn hoa nhãn dồi dào. Tuy nhiên, người nuôi o­ng chủ yếu vẫn tự tìm thị trường tiêu thụ, vì vậy họ mong muốn xây dựng được thương hiệu để sản phẩm có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.