Thời điểm này về Đông Dư, qua những cánh đồng dễ dàng bắt gặp không khí lao động hối hả, tấp nập của bà con. Người dân đang tập trung cho việc chăm sóc các loại rau gia vị để chuẩn bị cho lứa thu hoạch mới.
Thu nhập gần 30 triệu đồng/sào
Thông tin nông dân trồng rau gia vị thu nhập tới gần 30 triệu đồng/sào (1 sào Bắc Bộ = 360m2) nghe có vẻ khó tin nhưng đó lại là chuyện có thật ở Đông Dư. Bà Bùi Thị Yến, 63 tuổi ở thôn Đông Dư Thượng, người có thâm niên trồng rau mùi tàu quả quyết: “Trước đây, dân chúng tôi nghèo do chỉ cấy lúa, rồi trồng bắp cải, xà lách. Nhưng khoảng chục năm nay, nhiều gia đình đã chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng rau gia vị. ở quê tôi, nhà cửa đều được xây dựng khang trang, hầu như không còn hộ nghèo. Con cái có điều kiện học hành cũng nhờ rau gia vị đấy”.
Vừa thoăn thoắt nhặt cỏ trên ruộng rau mùi tàu, bà Yến vừa giải thích: “Không phải đất nào cũng trồng được rau gia vị, bởi loại rau này dễ trồng nhưng nhanh tàn. Được phù sa sông Hồng bồi đắp nên đồng đất ở Đông Dư giàu dinh dưỡng, thích hợp để trồng các loại rau như mùi tàu, ngổ thơm, tía tô, kinh giới, bạc hà... Gia đình tôi chỉ trồng hơn 1 sào mùi tàu nhưng mỗi năm cũng thu được gần 30 triệu đồng. Nếu đầu tư chăm sóc tốt, trồng rau gia vị có thể cho thu nhập cao hơn trồng lúa 20 - 30 lần”.
Theo kinh nghiệm của bà Yến, rau mùi tàu sau khi gieo được khoảng 3 tháng sẽ cho thu hoạch, mỗi vụ cắt được 7 - 8 lứa, đến tháng thứ 10 thì chuyển sang cấy một vụ lúa. Đất trồng rau phải được làm kỹ, tơi xốp, nhặt hết cỏ dại rồi lên luống rộng 1m, cao 20 - 30cm. Loại rau này phải thực hiện trồng luân canh để làm mới đất chứ không trồng 2 vụ liền trên cùng một diện tích.
Nghe câu chuyện xung quanh cây rau gia vị, chị Nguyễn Thị Lan đang nhặt cỏ ruộng bên cạnh vui vẻ khoe: “Gia đình tôi cũng nhờ trồng rau gia vị mà thoát nghèo, xây được nhà cửa khang trang”. Chị Lan vốn là công nhân nghỉ mất sức, bản thân chị lại mắc bệnh, ốm đau liên miên, kinh tế gia đình gặp nhiều khó khăn. Đầu những năm 1990, khi thấy phong trào trồng rau gia vị ở địa phương phát triển, chị mạnh dạn chuyển 1,5 sào lúa sang trồng mùi tàu. Sau mấy năm, lợi nhuận thu được từ rau gia vị đã giúp cuộc sống gia đình chị khấm khá hẳn lên.
Phong trào trồng rau gia vị ở Đông Dư phát triển mạnh đến mức nhiều gia đình phải thuê thêm ruộng, nhân công để làm. Có gia đình trồng tới 4 - 5 sào rau gia vị, mỗi năm thu hàng trăm triệu đồng. Chính vì vậy, những cánh đồng ở Đông Dư dường như không còn đất trống. Trên các chân ruộng cao, người dân trồng các loại rau kém chịu nước như kinh giới, tía tô, bạc hà, hành, tỏi... Chân ruộng thấp thì trồng các loại rau ưa nước như mùi tàu, ngổ thơm,...
Thương hiệu rau sạch
Theo ông Nguyễn Quang Huy, Chủ nhiệm Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Đông Dư, toàn xã hiện có 40ha rau, trong đó có 30ha rau gia vị, riêng mùi tàu có tới 15ha, với khoảng 500 hộ tham gia. Trong các loại rau thì mùi tàu cho lợi nhuận cao hơn cả, bình quân thu nhập đạt 300 triệu đồng/ha.
Trong khu trồng rau, các yêu cầu của một vùng sản xuất rau an toàn đều được người dân xây dựng và thực hiện nghiêm túc. “Chúng tôi quy hoạch vùng trồng rau an toàn cách xa khu công nghiệp, bệnh viện, nghĩa trang, lò giết mổ gia súc, đường giao thông lớn... Hệ thống thủy lợi thuận lợi cho việc tưới tiêu. Đồng thời, chúng tôi thường xuyên liên kết với Trạm Khuyến nông huyện và các ban ngành đoàn thể để tập huấn, tuyên truyền về sản xuất rau an toàn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm”, ông Huy cho biết.
Nhằm kiểm soát việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, Đông Dư chỉ mở duy nhất một cửa hàng cung cấp các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật do HTX quản lý. Người trực tiếp quản lý là một cán bộ nắm vững chuyên môn, đồng thời tư vấn cho bà con cách chọn thuốc, phân bón, đặc biệt ưu tiên sử dụng các loại phân bón, thuốc trừ sâu vi sinh và hướng dẫn cách sử dụng cho từng loại rau, từng thời kỳ nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Đồng thời vận động người dân hạn chế dùng thuốc bảo vệ thực vật mà chủ yếu dùng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh thủ công.
Cùng với việc xây dựng thương hiệu rau an toàn cho bà con, chính quyền địa phương còn đẩy mạnh tuyên truyền, quản lý chặt chẽ việc sản xuất, đảm bảo đúng các quy trình kỹ thuật nhằm giữ thương hiệu cho rau Đông Dư trên thị trường trong và ngoài nước.
Hiện toàn xã Đông Dư đang có gần 80 hộ chuyên thu mua rau cho bà con. Ngoài cung cấp cho thị trường Hà Nội và nhiều tỉnh khác, các sản phẩm rau gia vị tại đây còn được đóng gói, dán nhãn có in logo và ghi rõ các nội dung theo quy định như: tên sản phẩm, đơn vị sản xuất và đóng gói... để xuất sang Đức, Nhật Bản, Nga.
Năm 2009, sản phẩm rau gia vị của Đông Dư tiếp tục được UBND TP. Hà Nội cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là điều kiện tốt để rau gia vị an toàn Đông Dư đứng vững trên thị trường, giúp người dân nâng cao thu nhập đồng thời hình thành lối sản xuất mới, an toàn và thân thiện với môi trường.