Thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng không hiệu quả sang loại cây trồng mang lại hiệu quả cao, nông dân thôn Phú Bình, xã Ninh Phụng đã chuyển đổi 30 ha đất trồng lúa năng suất thấp sang trồng cây có múi (bưởi, cam, quýt); nhiều mô hình đã thành công, nhất là trồng bưởi da xanh kết hợp với nuôi gà thả vườn. Song, do nắng hạn, mưa lũ bất thường cùng với chi phí thuốc bảo vệ thực vật, phân bón vô cơ ngày càng tăng nên chi phí đầu tư cao và đất bị thoái hóa dẫn đến năng suất kém dần.
Từ những khó khăn của một số hộ nông dân, anh Trần Văn Lía ở thôn Phú Bình, xã Ninh Phụng, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa đã sáng chế ra giải pháp “Bón phân hữu cơ vi sinh cho cây bưởi bằng phương pháp tưới nước nhỏ giọt”. Sau 3 năm áp dụng giải pháp đã cho trái to, màu bóng đẹp, ít sẹo và nặng cân, tăng năng suất, chất lượng, trái bưởi thơm, ngon bán được giá.
Khi áp dụng giải pháp của anh, cây bưởi sẽ kích thích bộ rễ và phát triển mạnh, mầm nhánh to, lá xanh mượt, tăng sức đề kháng cho cây, hạn chế tình trạng phân bay hơi, giảm lượng nước tưới, giảm lượng phân bón và công chăm sóc, hạn chế bệnh và các mầm bệnh trong đất, giảm hiện tượng rụng hoa, thối quả và giúp cải tạo đất.
Giải pháp áp dụng trong vườn, cạnh mỗi gốc cây bưởi từ 1 năm tuổi trở lên bố trí 1 - 2 thùng chứa rác (thùng 160 lít) cách gốc 70 - 90 cm, dưới đáy thùng có một lỗ nhỏ rộng 0,5 - 1 cm để cho nước phân chảy ra; gạt đất để đặt thùng thấp hơn mặt đất để nước trong thùng tự thấm xuống dưới lòng đất.
Hỗn hợp phân trong thùng gồm: phân hữu cơ vi sinh, rơm, rạ, cỏ rác, vỏ lá cây khô, phân chuồng, trấu, phân vô cơ (nên sử dụng thêm chế phẩm EM để tăng nhanh hiệu quả của phân, phân nhanh hoai). Rải hỗn hợp phân hữu cơ vi sinh, cỏ, rác ở phía dưới, phân vô cơ (gồm lân, NPK) 3 kg/thùng, phía trên và lớp trên cùng là vỏ trấu dày 5 cm, cách miệng thùng 10 cm để đảm bảo độ ẩm cho hỗn hợp phân và hạn chế việc thoát hơi nước (vì không đậy nắp thùng).
Định kỳ 5 - 7 ngày tưới gốc bưởi một lần (tùy theo mùa mà tăng giảm thời gian tưới) và cho nước vào thùng, lượng nước vừa chạm lớp vỏ trấu trên cùng, không cho nước đầy thùng vì vỏ trấu sẽ nổi và tràn ra ngoài ảnh hưởng đến quá trình phân hủy của hỗn hợp phân. Khi có nước quá trình phân hủy của hỗn hợp phân xảy ra, nước phân trong thùng sẽ chảy ra nhỏ giọt theo lỗ đã đục sẵn và ngấm dần vào đất, cây bưởi sẽ liên tục được cung cấp nguồn dinh dưỡng và độ ẩm cần thiết trong suốt quá trình phát triển. Khi hỗn hợp phân bón đã lâu (hoai, mục), hết dinh dưỡng thì lấy ra rải đều khắp gốc để vừa giữ ẩm cho gốc, vừa bổ sung nguồn thức ăn cho gia cầm (vì có rất nhiều côn trùng sinh sống trong đó).
Tận dụng được các nguyên liệu sẵn có tại địa phương như thùng đựng rác là thùng phuy cũ, chậu xi măng trồng hoa (loại lớn) tại hộ gia đình để thực hiện. Hỗn hợp phân hữu cơ là cỏ, rác là phụ phẩm tận dụng trong quá trình sản xuất của hộ gia đình. Thời gian bón phân cho cây lâu dài và liên tục nên giảm đáng kể chi phí đầu tư, nhất là công chăm sóc và tiền bơm nước.
Sử dụng cách “Bón phân hữu cơ vi sinh cho cây bưởi bằng phương pháp tưới nước nhỏ giọt” sẽ giảm đầu tư 40% phân bón hóa học, tăng 20 - 30% năng suất, tăng 30 - 35% hiệu quả kinh tế. Một số hộ nông dân trồng cây bưởi và các cây có múi (cam, quýt, chanh,...) đã mạnh dạn áp dụng phương pháp này nên giảm được chi phí đầu tư và nâng cao thu nhập. Đồng thời cũng góp phần giảm chi phí vận chuyển rác thải về khu tập trung của xã để xử lý.
Kết hợp với nuôi gà dưới tán cây sẽ tạo nơi trú ẩn an toàn và nguồn thức ăn cho gà. Gà mau lớn, ít bệnh, thịt chắc và thơm. Mặt khác, chính gà sẽ thải phân bổ sung dinh dưỡng thường xuyên cho đất và hạn chế cỏ dại phát triển, góp phần tăng đáng kể nguồn thu nhập trên cùng một diện tích đất đai tại hộ gia đình.
Hiện nay đã có nhiều bà con nông ở địa phương áp dụng giải pháp này và đạt năng xuất cao, chất lượng bảo đảm, kinh tế ổn định và ngày càng phát triển. Giải pháp của anh dễ áp dụng, chi phí ít và không mất nhiều công lao động, sản phẩm được người tiêu dùng đánh giá cao. Giải pháp có khả năng áp dụng trên các vùng trồng cây có múi (bưởi, cam, chanh, quýt,...) trên toàn quốc. Độc giả cần tư vấn có thể liên hệ với anhLía theo số điện thoại: 0905483986.
Tiến Trình