Tận dụng lợi thế về địa hình, khí hậu mát mẻ quanh năm và nguồn nước dồi dào từ các khe suối tự nhiên giữa khu Bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu Giàng A Châu, sinh năm 1960, đảng viên kỳ cựu ở thôn Trung Tâm luôn tâm niệm giúp người Mông từng bước thay đổi tư duy, cách nghĩ, cách làm, biến tiềm năng lợi thế do thiên nhiên ban tặng thành của cải, vật chất, đẩy lùi cái đói nghèo đã đeo bám đồng bào từ bao đời nay.

Ông kể: “Cuộc sống trước đây của đồng bào nghèo lắm, đói triền miên, đói quanh năm, bà con dân bản chỉ biết vào rừng đào cây măng, củ mài để ăn. Họ dường như không có lối thoát”.

Nung nấu khát vọng mang đến cho bản làng một gam mầu sáng trong phát triển kinh tế, xã hội, ông Châu đãchịu khó học hỏi kiến thức làm ăn qua sách, báo, ti vi. Rồi tình cờ ông biết được đến giống cá Tầm có khả năng thích nghi với khí hậu quê ông. “Nằm giữa khu bảo tồn thiên nhiên với cánh rừng nguyên sinh, xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên có khí hậu ẩm ướt và lạnh với độ ẩm trung bình khoảng 84%, nhiệt độ khoảng 23 độ C và nhiều khe suối, thác nước rất thích hợp cho giống cá tầm sinh trưởng”, ông Châu cho hay.

 Năm 2017, ông bắt tay khởi nghiệp với mô hình nuôi cá Tầm, với số vốn ít ỏi ông Châu đã mua 3.000 con cá Tầm giống về nuôi thử nghiệm, làm bể bạt với kỳ vọng con cá này sẽ phát triển tốt và mở ra hướng đi mới cho gia đình và đồng bào.

Nhờ chăm chỉ tìm hiểu qua sách, báo, ti vi, rồi đến tận Sa Pa (Lào Cai) để học cách nuôi, cách chăm sóc giống cá nước lạnh. Lứa đầu tiên mang về nuôi mang bao tâm trạng lo lắng và hồi hộp bởi bao vốn liếng đã đầu tư vào đó. Rất may, năm đầu tiên đã mang lại thành công lớn cho gia đình ông, sau khi trừ tất cả các khoản chi phí đầu tư cũng đã cho thu lãi gần 200 triệu đồng. “Lần đầu tiên có nguồn thu do biết khai thác lợi thế từ thiên nhiên, tôi mừng đến rơi nước mắt”, ông Châu bày tỏ.

Ông Giàng A Châu chia sẻ: “Qua rất nhiều năm chứng kiến cuộc sống nghèo khó, không lối thoát của đồng bào mình, tôi nghĩ phải làm một việc gì đó để cho dân mình bớt nghèo, bớt khổ. Ngoài những ngày làm việc ở trụ sở UBND xã, tôi dành 2 ngày nghỉ cuối tuần để lên Sa Pa, Lào Cai thăm quan, học hỏi, tìm hiểu cách thức nuôi cá nước lạnh”.

Từ mô hình nuôi cá nước lạnh thành công của gia đình ông đã phá vỡ tư duy của bà con Mông Nà Hẩu chỉ chăm chăm ngoài nuôi mấy con gà, con lợn, làm lúa nương, cấy lúa nước, hái lượm rau rừng giờ đã có suy nghĩ táo bạo học tập làm theo mô hình nuôi cá của ông.

Không chỉ giúp gia đình có nguồn thu nhập và việc làm ổn định, ông Châu còn tạo việc làm cho nhiều lao động là người Mông ở địa phương. Ông cho biết: “So với trồng lúa, trồng ngô thì giá trị của việc nuôi con cá Tầm này gấp từ 10 – 15 lần. Mô hình của gia đình tôi đã tạo việc làm thường xuyên cho 5 – 10 lao động địa phương với mức thu nhập từ 5 – 6 triệu đồng/tháng”.

Anh Mua A Páo ở thôn Bản Tát đã từng là hộ nghèo, gia đình không có thu nhập ổn định, học ông Châu nuôi cá và được ông chỉ bảo tận tình, nay gia đình anh Páo đã có thu nhập ổn định hơn mỗi tháng. Đặc biệt là mọi người trong gia đình đã có việc làm, không vào rừng chặt cây, săn bắt thú rừng trái phép. Quan trong hơn là mọi người đã làm quen được với việc sản xuất hàng hóa, phục vụ du lịch. Anh Mua A Páo nói: “ Thấy ông Châu nuôi con cá Tầm hiệu quả, dễ bán, có được thu nhập, tôi đã sang nhà ông Châu học hỏi kinh nghiệm, mạnh dạn vay vốn 100 triệu đồng từ Ngân hàng chính sách xã hội để đầu tư xây bể và nuôi cá. Lứa đầu cũng chỉ dám nuôi 1.800 con và năm đầu cũng cho thu nhập khoảng 130 triệu đồng. Cuộc sống thật sự đã khá hơn nhiều, vợ con đã có việc làm, không phải vào rừng kiếm ăn từng bữa nữa, nay đã thoát nghèo nhờ nuôi cá”.

Ảnh minh họa

Gia đình chị Sùng Thị Tênh ở thôn Bản Tát cũng thuộc gia đình khó khăn đã học theo ông Châu nuôi cá đạt hiệu quả. Chị Sùng Thị Tênh chia sẻ: “Thấy ông Châu nuôi con cá này hiệu quả tôi cùng chồng sang nhà ông Châu học hỏi kinh nghiệm và cũng được ông Châu chỉ bảo tận tình về cách chọn giống, chăm sóc, phòng bệnh, nguồn nước… Thế là vợ chồng tôi đã mạnh dạn đầu tư xây bể, nuôi cá. Lứa đầu đã cho nguồn thu nhập khá lại có việc làm ổn định. Vợ chồng tôi vẫn tiếp tục nuôi con cá này với hy vọng nhờ nó mà cuộc sống của gia đình tôi tốt đẹp hơn”.

Mô hình cá Tầm của ông Giàng A Châu đã giúp chính quyền giải bài toán tạo sinh kế cho đồng bào.Ông Sùng A Sà – Phó Chủ tịch UBND xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên cho biết: “Gia đình ông Giàng A Châu là hộ đồng bào Mông đầu tiên của xã Nà Hẩu mang con cá Tầm về nuôi. Con cá này đã giúp gia đình ông có kinh tế ổn định, trở thành hộ giầu của thôn, của xã. Thấy rõ hiệu quả kinh tế từ việc nuôi cá Tầm mà ông Châu đã đạt được, nhiều đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên đã đến học và xây dựng mô hình cho gia đình mình”.

Sau bao năm tháng nỗ lực, đến nay, ông Châu đã hình thành được mô hình nuôi cá Tầm lớn nhất của huyện Văn Yên với 16 bể nuôi lớn nhỏ có diện tích khoảng 1.500m2 với khoảng 3 vạn con/lứa, sản lượng bình quân đạt gần 25 tấn/năm. Với giá bán hiện tại khoảng 260.000 đồng/kg cá Tầm thương phẩm, bình quân mỗi năm trừ tất cả các khoản chi phí ông Châu cũng thu về trên 1 tỷ đồng.

Để cá sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất chất lượng cao, có chỗ đứng vững chắc trên thị trường ông Châu đã không ngừng tìm tòi, nghiên cứu các tiến bộ khoa học kỹ thuật để nuôi cá theo tiêu chuẩn VietGap. Đồng thời ông đã cùng địa phương tích cực xây dựng thành công thương hiệu OCOP 3 sao cho con cá Tầm Nà Hẩu để đảm bảo được giá và ổn định đầu ra.

Ông Giàng A Chỉnh – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nà Hẩu cho biết: “Đến nay, toàn xã đã có 10 hộ người Mông theo ông Châu nuôi cá Tầm. Cuộc sống của đồng bào đã thay đổi, giảm được đói nghèo. Sản phẩm cá Tầm của Nà Hẩu đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao, có thương hiệu, uy tín của sản phẩm trên thị trường. Đặc biệt mô hình nuôi cá Tầm không chỉ giúp người dân xã Nà Hẩu có nguồn thu nhập ổn định, nâng cao được đời sống mà còn bảo vệ được môi trường thiên nhiên, bảo vệ những cánh rừng hùng vĩ, hang động, thác nước mát lạnh, nguyên sơ, không khí trong lành,...”.

Trung Hiếu