Từ nhỏ, chị Biên đã làm quen và gắn bó với nghề cào ngao, công việc này chủ yếu dùng sức người, phải làm việc trong một thời gian dài dưới trời nắng hoặc nước biển và chỉ có thể thực hiện khi thủy triều rút, thường là vào sáng sớm hoặc chiều muộn, lại không có thu nhập thường xuyên do có tính thời vụ, phụ thuộc vào mùa sinh sản và phát triển của ngao. Có lẽ vì vậy mà chị luôn trăn trở tìm hướng đi phát triển kinh tế gia đình.

Ảnh: chị Nguyễn Thị Biên (áo hoa xanh) đang thu hoạch ngao

cùng người lao động

Một lần trong lúc đi bán ngao, chị tình cờ gặp thương lái Trung Quốc đi thu mua ngao, chị chuyển hướng sang thu mua ngao thịt cho bà con rồi bán cho thương lái. Nhưng nguồn ngao tự nhiên do khai thác nhiều cũng dần khan hiếm, có nhiều lần, để gom đủ lượng hàng chị phải chạy vạy khắp nơi. Không cam chịu số phận, với kinh nghiệm và tiền bạc tích lũy được nhờ buôn ngao, năm 2005 chị bắt tay vào tìm hiểu và đầu tư nuôi ngao trên diện tích là 2ha. Ban đầu, chị lặn lội vào miền Nam mua ngao giống, vừa để thả nuôi, đồng thời bán cho người dân nuôi ngoài biển và cũng bao tiêu luôn đầu ra cho họ. Sau này, nhờ kinh nghiệm và kiến thức về con ngao đã được tích lũy qua nhiều năm, qua nhiều lần đi học hỏi nuôi ngao từ khắp các tỉnh từ Thanh Hóa ra đến Hải Phòng, chị đã tìm ra được chu kỳ sinh sản của con ngao, thời điểm nào cần tiến hành kích thích sinh sản, thu trứng và sản xuất ngao giống, cung cấp ra thị trường để có hiệu quả tốt nhất. Theo chị, để quá trình nuôi ngao giống thành công, việc vệ sinh bãi nuôi và chọn bãi nuôi phù hợp rất quan trọng. Bãi nuôi phải có độ mùn cát pha bùn thích hợp, độ dốc vừa phải, thoát nước tốt khi thủy triều xuống; độ mặn nước biển thích hợp từ 15-30%; bãi nuôi cần được vệ sinh và cải tạo tốt, phơi bãi từ 5-7 ngày trước khi thả giống; …

Trải qua bao khó khăn, vất vả và lăn lộn với “con ngao”, tính đến nay, gia đình chị đã có 50 ha nuôi ngao trải dài khắp các tỉnh, thành từ Thanh Hóa, Hải Phòng, Nam Định …, trong đó có 45 ha nuôi thương phẩm, 5 ha sản xuất giống. Mỗi năm cơ sở nuôi ngao của chị cung cấp giống cho diện tích trên 1.000 ha nuôi của người dân; thu mua 100 ngàn tấn ngao thương phẩm và đã đăng ký xây dựng thương hiệu hàng hóa; sau khi trừ chi phí, cơ sở của chị thu lãi hơn 3 tỷ đồng mỗi năm; tạo việc làm cho 80 lao động thường xuyên với thu nhập từ 8-10 triệu đồng/người/tháng; lúc cao điểm, còn tạo việc làm cho 150 lao động thời vụ.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, gia đình chị luôn tích cực tham gia các hoạt động xã hội ở địa phương như: hỗ trợ làm nhà cho hộ gia đình khó khăn trong thôn; hỗ trợ gạo cho các hộ nghèo trong xã nhân dịp Tết Nguyên đán với tổng trị giá trên 500 triệu đồng; ủng hộ XDNTM, hiến đất và đóng góp với tổng số tiền hơn 2,5 tỷ đồng; tư vấn, hướng dẫn kinh nghiệm, kỹ thuật sản xuất, kinh doanh, giúp đỡ 87 hộ nghèo vươn lên thoát nghèo; hỗ trợ hướng dẫn kinh nghiệm, kỹ thuật sản xuất, kinh doanh cho 30 hộ có mức thu nhập đạt từ 20 triệu đồng trở lên/người/tháng…

Để ghi nhận những thành tích trong lao động sản xuất và đóng góp cho cộng đồng, chị Nguyễn Thị Biên đã được Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tặng Bằng khen; nhiều năm liền được nhận danh hiệu Hộ Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi cấp tỉnh; và đặc biệt, năm 2024, chị được trao tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc.

Phương Anh