Vùng đất Tân Thành (TP. Cà Mau) lâu nay nổi tiếng với nghề nuôi cá chình là nhờ vào những thuận lợi của điều kiện tự nhiên, thủy văn và thổ nhưỡng đặc thù của vùng đất ven biển. Tuy nhiên, người có công trong việc đưa giống cá chình về với Tân Thành thì không phải ai cũng biết, đó chính là ông Nguyễn Hữu Ánh (sinh năm 1967, ngụ tại Khóm 1, phường Tân Thành), mọi người ở đây hay gọi ông với biệt danh “Vua cá chình” hay “Bảy Ánh cá chình”.
Sinh ra trong một gia đình nghèo, thuần nông và đông con, ông Ánh đã sớm thấu hiểu những nhọc nhằn và vất vả của cha mẹ. Không có điều kiện ăn học đến nơi đến chốn, năm 18 tuổi ông kết hôn với bà Lê Thị Phúc ở cùng địa phương và được cha mẹ cho 8 công đất để “ra riêng”. Đều là những người siêng năng, hai vợ chồng ông ngoài canh tác lúa còn đi làm thêm ở các nơi trong vùng, học thêm cả nghề dệt chiếu …Nhờ vậy mà mới đủ tiền nuôi 4 đứa con và có thêm chút dư dả để tích lũy thêm đất đai phục vụ sản xuất.
Ảnh: Tấm gương Vua cá chình Nguyễn Hữu Ánh (Tân Thành, Cà Mau)
Ban đầu cũng như nhiều người khác ở Tân Thành, đất đai của gia đình ông hầu hết chỉ sử dụng để trồng lúa, sau này nhận thấy chỉ trồng lúa thì hiệu quả kinh tế không cao nên ông đã đào ao nuôi thêm cá bống tượng. Đến năm 1999, qua người quen giới thiệu, ông mới biết đến con cá chình. Tuy nhiên, giá cá chình giống lúc ấy rất cao, lại thêm phần đầu ra chưa bảo đảm nên ông đắn đo suy nghĩ rất nhiều. Ý chí, khao khát làm giàu thôi thúc, bất chấp sự ngăn cản của vợ, ông quyết tâm bán 100 dạ lúa lúc bấy giờ để mua 20kg cá chình giống về thả nuôi trong ao có diện tích 400m2. Sau khoảng 18 tháng nuôi, ông tát ao, bán cá 65 triệu đồng, tương đương hơn 20 lượng vàng, số tiền quá lớn đối với dân làm lúa lúc bấy giờ. Từ đó ông cất công tìm hiểu kỹ thị trường rồi mạnh dạn đầu tư thêm ao, nuôi thêm cá. Từ 1 ao ban đầu, đến năm 2007 gia đình ông có gần 20 ao nuôi, và đến năm 2013, ông có tổng là 40 ao nuôi, đem về nguồn thu nhập hơn 5 tỷ đồng cho gia đình/năm, sau khi đã trừ đi tất cả chi phí.
Vốn là người đã có kinh nghiệm lâu năm trong nghề nuôi cá chình, ông Ánh cho hay, dù nuôi cá chình không khó nhưng cũng cần lưu ý trong quá trình cải tạo ao nuôi phải kỹ càng, tránh khu vực có phèn mặn quá nặng; không thay nước đột ngột để tránh sốc môi trường; nên chọn giống từ nguồn có uy tín, cá giống phải khỏe, không dị hình, bơi lội linh hoạt, kích cỡ đều nhau để tránh cá lớn nuốt cá bé; bí quyết giúp cá nhanh lớn, chắc thịt, thơm ngon thì phải nuôi theo hình thức sinh thái, dùng cá rô phi làm thức ăn nuôi cá chình và tránh để thức ăn thừa phân hủy trong ao …
Có duyên với con cá chình là vậy, nhưng không phải lúc nào mọi việc cũng thuận lợi. Năm 2019, theo chủ trương, gia đình ông phải giao 7 ha đất cho Dự án Happy Home, mặc dù có bồi hoàn, nhưng nhìn những ao cá và vườn cây ăn trái sum suê bị san lấp, ông không khỏi bùi ngùi, xót xa. Để tiếp tục làm giàu từ mô hình nuôi cá chình, gia đình ông Ánh đã mua một khu đất khác có diện tích 6,5 ha tại ấp 3, xã Tân Thành, đầu tư cải tạo 42 ao nuôi cá, mỗi ao nuôi có diện tích từ gần 1.000 m2, thả cá giống với mật độ khoảng 1.000 con/ao nuôi. Tuy nhiên, vụ nuôi này do ảnh hưởng dịch COVID-19 nên kéo dài mãi đến cuối năm 2022 mới thu hoạch cá. Lúc này, cá chình có trọng lượng lớn từ 2 – 7 kg/con. Vụ nuôi này, gia đình ông thu hoạch khoảng 20 tấn cá chình bán cho thương lái với mức giá từ 560.000 – 580.000 đồng/kg. Nhờ được mùa, trúng giá đã thu về cho gia đình ông trên 10 tỷ đồng.
Không chỉ làm giàu cho gia đình, nhờ những kinh nghiệm có được trong quá trình lao động sản xuất, ông đã chia sẻ và giúp đỡ rất nhiều hộ ở Tân Thành “bén duyên” với nghề nuôi cá chình, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Từ năm 2017 đến nay, ông tạo việc làm thường xuyên cho 65 lao động, hướng dẫn kỹ thuật, kinh nghiệm cho 350 hộ, cho 30 hộ mượn trên 400 triệu đồng, hiến đất mở đường giao thông nông thôn … Gia đình ông Ánh là tấm gương đối với người dân Tân Thành nhờ những nỗ lực vươn lên trong lao động sản xuất cũng như có trách nhiệm xây dựng cộng đồng. Ông Ánh vinh dự được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh là Nông dân Việt Nam xuất sắc 02 lần vào năm 2017 và 2024.
Phương Anh