Ếch là loại lưỡng cư dễ nuôi, lớn nhanh, thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là các tỉnh đồng bằng và trung du Bắc Bộ như: Hà Nội, Bắc Giang, Hưng Yên, Thái Bình, Hải Dương… Trong những năm gần đây, nuôi ếch trở thành một hướng đi mới mang lại thu nhập ổn định cho nông dân nhờ chi phí đầu tư thấp, chu kỳ nuôi ngắn và nhu cầu thị trường ngày càng tăng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, người nuôi cần nắm vững kỹ thuật nuôi phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu và đặc điểm sinh trưởng của ếch.

CÁCH CHỌN GIỐNG VÀ Ủ GIỐNG

1. Chọn giống ếch

Hiện nay phổ biến hai loại giống ếch được nuôi tại Bắc Bộ:

- Ếch Thái Lan: Tăng trưởng nhanh, sức đề kháng cao, thích hợp nuôi công nghiệp.

- Ếch lai (Ếch đồng × Ếch Thái): Ưu điểm là thịt thơm ngon, chịu lạnh khá, thích hợp với điều kiện khí hậu Bắc Bộ.

Tiêu chuẩn con giống:

- Kích cỡ 2–4g/con, dài khoảng 3–5cm.

- Mắt sáng, da bóng, bơi khỏe, không dị tật.

- Đồng đều về kích cỡ, không có biểu hiện nhiễm bệnh.

2. Ủ giống – thuần hóa

Khi mới mua giống về cần thuần hóa trong bể chứa nước sạch, mật độ 100–150 con/m² trong 2–3 ngày để giúp ếch quen môi trường, chống sốc. Không cho ăn ngày đầu, sau đó cho ăn nhẹ bằng thức ăn viên loại nhỏ hoặc trùn quế.

 HỆ THỐNG AO NUÔI VÀ MẬT ĐỘ

1. Hình thức nuôi

Tại miền Bắc, tùy vào điều kiện thực tế có thể lựa chọn:

- Nuôi bể xi măng: Phù hợp cho hộ gia đình nhỏ, kiểm soát tốt dịch bệnh.

- Nuôi trong bể lót bạt: Linh hoạt, dễ vệ sinh, phù hợp với nuôi quy mô vừa.

- Nuôi ao đất bán tự nhiên: Tận dụng diện tích ruộng trũng, chi phí thấp.

2. Thiết kế chuồng trại

- Diện tích nuôi: Mỗi bể từ 10–30m² là phù hợp cho hộ gia đình.

- Độ sâu nước: 0,3–0,5m, có hệ thống thoát nước đáy và thay nước thường xuyên.

- Che mát: Dùng lưới đen hoặc lưới lan che khoảng 50% diện tích bể tránh nắng nóng.

- Chỗ nghỉ: Dùng gạch block, sàn tre hoặc lưới tạo nơi nghỉ khô ráo cho ếch.

3. Mật độ thả nuôi

- Giai đoạn giống: 100–150 con/m².

- Giai đoạn thịt (sau 15–20 ngày): Giãn mật độ còn 40–60 con/m² để ếch phát triển tốt, hạn chế dịch bệnh.

THỨC ĂN VÀ CHẾ ĐỘ CHO ĂN

1. Thức ăn

- Giai đoạn ếch con: Dùng thức ăn công nghiệp độ đạm 35–40% (loại cho cá rô phi hoặc cá tra), trùn quế, cá xay.

- Giai đoạn ếch trưởng thành: Thức ăn viên độ đạm 25–30%, cá nhỏ, ốc, tép, phế phẩm nông nghiệp.

- Có thể kết hợp thức ăn tự chế: cám gạo, bột cá, đậu tương nấu chín...

2. Cách cho ăn

- Ngày cho ăn 2–3 lần, vào sáng sớm và chiều mát.

- Cho ăn theo nguyên tắc “ăn hết trong vòng 15–20 phút”.

- Theo dõi mức ăn để điều chỉnh lượng thức ăn và phát hiện dấu hiệu bệnh.

QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÒNG BỆNH

1. Quản lý môi trường

- Thay nước định kỳ 2–3 ngày/lần, thay 30–50% lượng nước trong bể.

- Duy trì pH từ 6.5–7.5, nhiệt độ từ 25–32°C.

- Định kỳ vệ sinh bể, loại bỏ chất thải và thức ăn dư.

2. Phòng bệnh

Ếch thường mắc các bệnh: đỏ chân, sình bụng, nấm da, xuất huyết...

Biện pháp phòng:

- Dùng men vi sinh định kỳ 7–10 ngày/lần.

- Tắm muối loãng (nồng độ 2–3‰) cho ếch khi có dấu hiệu mệt mỏi, lờ đờ.

- Bổ sung vitamin C, men tiêu hóa vào khẩu phần ăn.

- Không thả nuôi mật độ quá cao, không cho ăn thức ăn ôi thiu.

3. Xử lý khi có dịch bệnh

- Cách ly ngay ếch bệnh.

- Tăng cường oxy, thay nước liên tục.

- Tham khảo cán bộ thú y để sử dụng thuốc phù hợp.

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

Nuôi ếch tại vùng Bắc Bộ là mô hình tiềm năng, dễ thực hiện, cho hiệu quả kinh tế cao nếu được đầu tư bài bản về giống, kỹ thuật và quản lý môi trường. Tuy nhiên, người nuôi cần lưu ý:

- Chủ động phòng bệnh, quản lý dịch tốt.

- Kết hợp nuôi ghép ếch với thủy sản khác để tận dụng nguồn nước, thức ăn dư thừa.

- Liên kết tiêu thụ, tránh phụ thuộc thương lái.

Để phát triển bền vững, cần tăng cường tập huấn kỹ thuật, áp dụng mô hình nuôi an toàn sinh học và tìm kiếm thị trường ổn định cho đầu ra sản phẩm.

Ngọc Linh